حجت صالحی
شمارش آرای انتخابات فدرال ۲۰۱۹ نشانگر آن است که رهبر حزب بلاک کبکوا و بیش از ۳۰ نفر از هم حزبی‌های او توانسته‌اند به پارلمان کانادا راه یابند.
این انتخاب، احتمالا روند سیاسی کبک را تا حدی تغییر دهد و به تقویت گفتمان ملی‌گرایی استان بیانجامد. اما «ایو فرانسوآ بلانشه» چگونه توانست به این موفقیت دست یابد؟
رهبری یک حزب رو به افول
حدود یک سال پیش بود که بلانشه به رهبری حزب بلاک کبکوا که در آن زمان در آستانه فروپاشی داخلی قرار داشت انتخاب شد. اما آن زمان، کمتر کسی فکر می‌کرد که یک سال بعد این حزب می‌تواند یک سوم از آرای مردم را در کبک به دست آورد.
وقتی بلانشه ۵۴ ساله، برای رهبری بلاک کبکوا نامزد شد، هیچ رقیبی در برابرش نداشت. این حزب در اطلاعیه‌ای کوتاه در ژانویه گذشته اعلام کرد که به خاطر نبود رقیب، بلانشه به صورت خودکار به عنوان رهبر بلاک کبکوا انتخاب شده است.
با این وجود، کمتر کارشناس و ناظر سیاسی می‌توانست تحولی عمیق در عملکرد این حزب و جلب گسترده نظر رای‌دهندگان را انتظار داشته باشد. اما ظاهرا بلانشه آمده بود که متفاوت باشد!
بلانشه شاید از نظر بسیاری از کانادایی‌ها، چهره‌ای ناآشنا باشد. ولی در کبک این طور نیست. او عضو کابینه استانی بوده و دستی هم در عالم هنر داشت.
بلانشه، متعهد به استقلال کبک
یکی از باورهای اساسی بلانشه، باورش به جدایی کبک است. او همیشه به شدت بر این باور پافشاری کرده است.
بلانشه در سال ۱۹۶۵ در درومونویل کبک به دنیا آمد. فقط سه ساله بود، رنه لوسک (وزیر سابق لیبرال کابینه) پارتی کبکوا (Parti Québécois) را بنیان نهاد. وقتی بلانشه ۱۴ ساله بود، راهی برای اینکه عضو رسمی این حزب شود یافت، این در حالی بود که حزب به افراد زیر ۱۸ سال، کارت عضویت نمی‌داد!
بلانشه می‌گوید رهبری لوسک، تاثیر زیادی بر او گذاشته است. بلانشه هر بار که می‌خواهد از بنیان‌گذار حزب یاد کند، با لقب محترمانه «موسیو» نام لوسک را به زبان می‌آورد.
» همچنین بخوانید چرا اقتصاد کبک، با وجود بحران‌ها همچنان در حال رشد است؟
او پس از اینکه در رشته تاریخ و انسان‌شناسی از دانشگاه مونترال فارغ‌التحصیل شد، شغلی در شاخه جوانان حزب یافت. در سال ۱۹۹۰ نیز وارد صنعت موسیقی شد و یک خواننده بااستعداد راک یعنی اریک لاپون (Éric Lapointe) را شناسایی کرد. لاپون عنوان پرفروش‌ترین هنرمند مرد تاریخ کبک را به خود اختصاص داده است (این عنوان برای هنرمند زن به سلن دیون تعلق دارد). آقای بلانشه به مدت ۲۰ سال، مدیر برنامه‌های اریک لاپون بود.
بلانشه ۳ سال مدیریت اتحادیه موسیقی، فیلم و تلویزیون کبک (ADISQ) را بر عهده داشت تا اینکه در سال ۲۰۰۸ به عنوان نماینده بخش دورمون وارد مجمع ملی کبک شد.
بلانشه بی اعصاب!
بلانشه طی حضورش در مجمع ملی کبک، یک لقب هم یافت که البته چندان به مذاقش خوش نمی‌آمد. او را «گون» (Goon) می‌نامیدند. ظاهرا وقتی بلانشه به عنوان یک مدافع دوآتشه نخست‌وزیر سابق کبک و رهبر حزب پارتی کبکوا (یعنی پاولین ماروا) ظاهر شد، این لقب به او داده شد. این لقب به خاطر رفتارهای خشن بلانشه به او منتسب شد. او سال گذشته در هنگام اعلام آمادگی برای حضور به عنوان رهبر حزب، تلاش زیادی کرد از شر این لقب ناخوشایند رها شود!
وقتی ماروا در سال ۲۰۱۲ نخست‌وزیر شد، بلانشه را به کابینه‌اش آورد و پس از مدتی وزارت محیط زیست به او سپرده شد.
بلانشه می‌گوید چندان به ماروا از نظر فکری نزدیک نبود، اما به او وفادار بود. خانم ماروا می‌دانست که در سال ۲۰۱۰، بلانشه به خاطر رانندگی در حالت مستی محکوم شده بود. با این وجود، او را به کابینه خود آورد. پاولین ماروا می‌گفت که خودروی بلانشه پارک بود و او اصلا تقصیری نداشت.
اما ظاهرا رفتارهای خشن آقای بلانشه، پایان‌ناپذیر بود. او بارها و بارها در مجمع ملی به شکلی خشونت‌آمیز با خبرنگاران برخورد می‌کرد.
البته بلانشه در سال ۲۰۱۹ و در جریان تبلیغات انتخاباتی خیلی تلاش کرد که آرامش خود را حفظ کند و بارها می‌گفت که خشونتش در آن دوران، به خاطر واقعیت‌های سیاسی آن زمان بود.
وسواس کاری
نانسی دزیه ۷ سال همکار آقای بلانشه بود. او در مصاحبه‌ای به رادیو-کانادا گفت که واکنش‌های شدید بلانشه، به خاطر وسواسی است که برای انجام درست کارهایش دارد.
اما در مناظره‌های انتخاباتی، شاهد چهره‌ای متفاوت از بلانشه خشن بودیم. در حالی که شی‌یر و ترودو به شدت با یکدیگر درگیری کلامی داشتند، بلانشه آرام و استوار در جای خود قرار داشت.
دو سال پس از اینکه دولت خانم مروا در سال ۲۰۱۴ شکست خورد، بلانشه به صدای استقلال‌طلبان کبک در برنامه‌ای تلوزیونی به نام لزکس (Les Ex) تبدیل شد. این برنامه به تحلیل مسائل مختلف اجتماعی، سیاسی و اقتصادی می‌پرداخت.
حضور بلانشه هر روز عصر در این برنامه تلویزیونی به شهرت او کمک کرد. او در مصاحبه‌ای اعلام کرد که حضور در آن برنامه سبب شد با نحوه عملکرد رسانه بیشتر آشنا شده و احساس آرامش بیشتری در برابر دوربین داشته باشد.
آقای بلانشه در انتخابات استانی ۲۰۱۸ شرکت نکرد. پارتی کبکوا شکستی تاریخی خورد و ۱۰ کرسی خود را از دست داد.
ریسک بزرگ سیاسی
با وضعیتی که ایجاد شده بود، دیگر کسی حاضر نبود رهبری این حزب را بر عهده گیرد. اما بلانشه گفته بود که با هدف احیای گفتمان استقلال‌طلبی در کبک، وارد عمل می‌شود. او در مصاحبه‌ای در آن زمان اعلام کرد که دفاع از منافع کبک در اتاوا و تقویت ملی‌گرایی کبک در کبک سیتی، یک کار جانبی نیست و اصلی‌ترین کاری است که باید انجام دهد.
بلانشه طی دوره تبلیغات انتخاباتی، حرف چندانی درباره جدایی از کانادا نزد، مگر در مواردی که رقبا او را به این کار وادار می‌کردند. او بیشتر روی رویکرد ملی‌گرایانه حزب حاکم کبک (ائتلاف آینده کبک) دست می‌گذاشت و می‌گفت که در پارلمان کانادا، از منافع کبک دفاع می‌کند. بلانشه در آخرین روز تبلیغات انتخاباتی گفت: «مردم متقاعد شده‌اند که یک روز، بالاخره کبک باید به طور جدی به مساله استقلال بپردازد. ما این را فقط الان نمی‌گوییم. پنج هفته است که روی این مساله تاکید داریم.»
